اصل برائت در حقوق کیفری ایران، افغانستان و اسناد بین المللی

نویسنده: فروتن، مصطفی؛ شاکری، یاسر؛ فیلوندی، خلیل؛

اندیشمندان حقوق تابستان 1396

چکیده:

از جمله اصول و قواعدی که امروزه حقوق یکفری بر مبنای آن استوار بوده و کیی از معیارهای عمال عدالت محسوب می گردد، اصل برائت است . اصل برائت عبارت از فرض بی گناهی متهم تا زمان اثبات گناه کاری وی در دادگاه صالح می باشد. این اصل دارای اهمیت زیادی بوده و تاثیر گسترده ای بر تحقق عدالت و رعایت حقوق بشر دارد. بر مبنای این اصل که در مقررات بین المللی و قوانین داخلی کشورها و به ویژه در قوانین اساسی و یکفری آن ها پی شبینی شده است، هر انسانی بی گناه فرض می شود و در صورت ورود اتهام به وی، به سبب فرض بی گناهی، مدعی باید گناه وی را اثبات نماید. در عین حال، در موارد خاص ی از این فرض عدول شده و قواعد ویژه ای جایگزین این اصل م یگردد. رعایت اصل برائت یکفری و حاکمیت بخشیدن به آن در حقیقت کیی از مظاهر حرمت گذاشتن به اصل کرامت انسانی است. این اصل که کیی از لوازم دادرسی عادلانه به شمار م یرود دارای آثار و نتایجی چون حق دفاع متهم، تکلیف مقام تعقیب به تحصیل و ارائه دلیل، تفسیر شک به نفع متهم، ضرورت تفهیم اتهام، حق انتخاب و یکل مدافع، حق دفاع، حق برخورداری از آزادی موقت، حق اختیار سکوت و غیره می باشد.