رویکرد وجدان محور در زمینه ی مسئولیت کیفری

نویسنده: ساریخانی، عادل؛ اسلامی نیا، قاسم؛

آموزه های حقوق کیفری پاییز و زمستان 1394

چکیده:

طلیعه حقوق جزای نـوین بـه عنـوان یـک حقـوق انـسان مـدار بـا ورود و جـذب اصطلاح مسئولیت کیفری ، اولین گام برای توجه به شخصیت مجرم بـوده اسـت . با وجود اهمیت بنیـادین موضـوع مـسئولیت کیفـری در قلمـرو سیاسـت کیفـری ، رهاورد انسان شناسی دینی ، جذب و تلفیق مسئولیت وجـدانی در همـه فراینـدهای حقوق کیفری اعم از جرم انگاری ، مسئولیت کیفری و اجـرای مجـازات هاسـت . به نظر می رسد استفادٔه حداکثری از ظرفیت سیاست کیفری ، با مبـانی انـسان شناسـی دینی که مقتضی کرامت انسانی و لزوم شکوفایی استعداد مهم و حیاتی نظارت بر خویشتن (توسط نیرویی به نام وجدان) بدون عوامل بیرونی است ، تعـارض جـدی دارد. این نوشتار با تعریف و توصیف وجدان و بیـان اهمیـت ، کارکردهـا و لـوازم شکوفایی مسئولیت وجدانی ، لزوم تلفیق مسئولیت کیفری با مسئولیت وجـدانی را

خلاصه ماشینی:

“از طرف دیگر، احـساس امنیـت در جامعه ای که جهان را بر روی خود بسته می بیند (طـاهرزاده ، ١٣٩٠: ۴٣٧) و مـرگ را فنـای عمر می داند، آغاز پوچی و اضطراب های لایتناهی است ؛ زیرا خلاصه کـردن انـسان در همزیستی مسالمت آمیز و بـه دسـت آوردن معیـشت خـود از طبیعـت و داشـتن زنـدگی مسالمت آمیز مانند نظمی که در لانـۀ زنبـور عـسل حـاکم اسـت (جعفـری تبریـزی ، ١٣۵٣: ۵۶٣/١١)، به معنای محـدود کـردن اسـتعدادهای انـسانی اسـت کـه امیـال و جنبـه هـای بی نهایتی را در خود احساس می کند و خود را فراتر از انگیزه های معمولی جلب لذت و دفع ضرر یا ملی گرایی احـساس مـی نمایـد، بـه گونـه ای کـه جهـان طبیعـی و مـادی بـا میلیاردها کهکشان برای او همانند یک قفس بسته می مانـد؛ زیـرا انـسان بـه هـر هـدف مهمی (حتی امنیت اجتماعی در بالاترین مرتبۀ خود) در زنـدگی برسـد، بلافاصـله ایـن سوٴال برای او مطرح می شود که قرار است در پناه این امنیت به چه هدفی برسـد؟ حـال آنکه در رویکرد هدفمند بودن جهان و انسان بر اساس اصـول عقیـدتی دیـن ، انـسان در ٧٧ حال سیر به هدفی فراتر از زمان و مکان دنیوی و مادی است و زمانی به زندگی برزخـی فارغ از شداید و سختی که قابل مقایسه با زندگی دنیوی نیست ، می رسد که اسـتعدادش برای درک آن کامل شود و تنها طریق به فعلیـت رسـیدن اسـتعدادهای بـالقوه ، از بـستر مسئولیت وجدانی عبور می کند (طباطبـایی ، ١٣٨٧: ۵۶/٩).”

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code