بررسی علل تخریب و قوانین حامی محیط زیست خلیج فارس

نویسنده: ملاحی، مهدی؛ صالحی، جواد؛

اندیشمندان حقوق زمستان 1392

چکیده:

خلیج فارس و دریای عمان به لحاظ وجود منابع عظیم نفت و شرایط خاص زیست محیطی دارای اهمیت خاصی می باشد. حساسیت راهبردی موجود در آن و تنش های سیاسی، نظامی و موضوعات اقتصادی ؛ مسایل مهمی چون آلودگی های محیط زیست دریایی را تحت الشعاع قرار داده و خلیج فارس و دریای عمان را به یکی از آلوده ترین مناطق دریایی مبدل نموده است . این در حالی است که برای رسیدن به توسعه پایدار، حفاظت از منابع طبیعی به عنوان بستر توسعه و زیربنای بر نامه های سازندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است . در این راستا شیوه هایی اجرایی برنامه های وسیع و گسترده دولت در امر حفاظت از منابع طبیعی در قالب قانون اساسی و آیین نامه های اجرایی در عرصه داخلی و ملحق شدن به اسناد بین المللی مرتبط، امری بدیهی است.خلاصه ماشینی:

“پـساب هـای خانگی ، کشاورزی و شـرایط نـامطلوب رودخانـه هـا، بهـره بـرداری بـیش از حـد و نامطلوب از منابع زنده و غیرزنده دریایی ، حمل و نقـل و تـردد دریـایی ، خطـوط لولـه نفت ، وقوع چند جنگ منطقه ای و به آتش کشیده شدن چاه های نفـت منطقـه و مـوارد بسیار متعدد دیگر که شرایط زیست محیطی منطقه خلیج فارس و دریای عمان را به حد غیرقابـل قبـولی تنــزل داده و زنـگ هــای خطـر را در ایـن منطقــه بـه صــدا در آورده است (شاهی ، ١٣٨٧، ص١٦). عمده ترین آلودگی های ناشی از فعالیت مراکز صید و صیادی ریخـت و پـاش مـواد نفتی و تخلیه زباله و فاضلاب می باشد که از طریق شـناورهای صـیادی بـه آب دریـا و سواحل تخلیه می گردد و این در حالی است که بر اساس ماده ٨ آیین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهره بـرداری از منـابع آبـزی جمهـوری اسـلامی ایـران یکـی از وظـایف و اختیارات مدیریت بنادر صیادی با رعایـت قـوانین و مقـررات ذی ربـط در ارتبـاط بـا حراست از محیط زیست دریا، کنترل رعایت مقررات بهداشتی ، زیست محیطی و حمل و نقل بهینه آبزیان می باشد. جهت رسیدگی به حوادثی که در دریـای سرزمینی ، منطقه انحصاری و اقتصادی و آب های بین المللی صورت می گیرد، کشورهای عضو منطقه باید از قوانین داخلی و یا ابزارهـای حقـوقی منطقـه (کنوانـسیون کویـت و پروتکل های آن ) پیروی کنند و این در حالی است که بین کشورهای عضو سازمان تنهـا ٦ کشور(بحرین ، عربستان سعودی ، کویت ، عمان ، ایران و امارات متحده عربی ) قـوانین و مقررات ملی حفاظت از محیط زیست دریایی را دارا مـی باشـند.”